4-6 YAŞ ÇOCUKLARDA GELİŞİM ÖZELİKLERİ – PSİKOMOTOR GELİŞİM
Eğitim doğumla başlar ve hayat boyu devam eder. Bu uzun sürecin belki de en önemli evresini insan
beyninin ve sinir sisteminin en hızlı geliştiği ilk beş yaş dönemi oluşturur. En yoğun öğrenme bu
dönemde görülür.
Yapılan araştırmalar, 4-6 yaş dönemde kazanılan tecrübelerin, bireyin sağlıklı
bir kişilik yapısı oluşturmasında, yeteneklerini en verimli şekilde geliştirebilmesinde, inanç ve
değer yargılarının şekillenmesinde ve toplumda sorumluluk sahibi olabilmesinde etkili olduğunu
göstermiştir. İnsanın hayatı boyunca öğreneceği şeylerin üçte ikisini üç-altı yaş arasında öğrendiği
araştırmalarla ortaya konmuştur. Bu nedenle 4-6 yaş dönemde çocuğun zihinsel, duygusal, sosyal,
dinî ve ahlakî gelişimi için onu destekleyici, uyarıcı ve eğitici bir çevre son derece önemlidir.
Her çocuk ilk doğduğu andan itibaren psiko-motor, dil, duygusal, sosyal, bilişsel, dinî ve ahlakî açıdan belirli gelişim aşamalarından geçer. Eğitim uygulaması yaparken, çalışılan grubun gelişim özelliklerini bilmek gerekir. Her dönem için hazırlanan eğitim programları çocuğun gelişimine uygun
olmalıdır.
Çocuğun gelişim aşamaları bilindiğinde o dönem çocuğun neler yapıp neler yapamayacağı konusunda bilgi sahibi olunur. Bu nedenle 4-6 yaş çocuklarının gelişim özelliklerini bilerek okul
öncesi din eğitim programı hazırlanmalıdır. Aşağıda 4-6 yaş çocuğunun gelişim özellikleri kısaca
verilmiştir:
PSİKO-MOTOR GELİŞİM:
* İskelet kasları ve diğer kasları yavaş yavaş bağımsız bir hale geldiği için hareketlerini yardımsız
yapabilir.
* Rahatça yürür, koşar, zıplar, merdivenleri yardımsız ve ayak değiştirerek tırmanır, yardım edilirse
uzun bir merdivenden ayak değiştirerek inebilir.
* Motor becerileri geliştiği için beden hareketlerini istediği gibi, ustalıkla yönlendirebilir; koşma,
ani durma ve tekrar koşma ile ani dönüşleri büyük başarıyla becerir.
* El-göz koordinasyonu geliştiği için ince motor becerilerinde ustalık kazanmıştır.
* El ve parmaklarını çok iyi şekilde kullanabilmektedir.
* Kalemi yetişkin gibi tutar ve başarıyla kullanırken, makası kabaca kullanabilmektedir.
* Kendi giysilerini giyebilir, ilikleyebilir ve çözebilir.
* Elini yüzünü yıkayabilir, dişlerini fırçalar, saçını tarar.
* Ayakkabısını doğru giyer, bağcıklarını, ancak bir süre sonra bağlayabilir.
* Suyunu kendisi koyabilir. Bu yaşta çocuk bedenen çok kontrollü olduğu için akılcı biçimde
hareket edebilir.
* Hareketli oyunları oynayabilir, oturarak, çömelerek, ayakta devamlı konum değiştirerek oyunlar
oynamayı sever.
* Ayrıca çeşitli kuralları bulunan her çeşit top oyununu başarıyla oynayabilir.
* Müziğe uygun hareketler yapabilir, müzikteki ritim ile ilgilenir ve müziğe uygun bir tempoyla
yürüyebilir.
(Dr. Z. Nezahat CİHANDİDE Pedagog)