Çocuklarda arkadaşlık ilişkileri.
Arkadaş edinemeyen çocuğa nasıl yardım edilir?
Çocuklar neden bazen arkadaş grubunun dışında kalırlar?
Çocuklar büyümelerine ve arkadaş edinmeye başlamalarına rağmen , kendilerine dönük bir dünyadadırlar. Kendi ilgi İhtiyaç ve istekleri ön plandadır .Bu yüzden çocuklar arasında ilk Kimin ebe ,kimin birinci olacağı oldukça önemlidir . Bu tür durumlarda baskın karakter özelliğine sahip olan çocuklar ön plana çıkabilir, ısrarcı tutumda bulunabilirler . Bu tür bir istek çatışmasında geri planda kalan çocuk ise bazen kendisi grubun dışında kalmak ister ,bazense grup üyeleri tarafından gruptan elenirler . Böylesi çıkar çatışmaları Her Çocuk grubunda görülebilir. Diğer bir sebep grubun dışında kalan çocuğun sosyal beceri gelişim düzeyidir .
Kendini tanıtma ,gruba katılma ,Grup kurallarına uyma ,paylaşım, iletişim kurabilme gibi sosyal becerilerinin gelişim düzeyi çocuğun yaşıtlarıyla iletişim kurabilmesi de önemli kriterdir . Bu beceriler de sıkıntı yaşandığında çocuk kendini ifade etmede ve ortaya koymakta zorlanabilir. Çocuğun yaşı, cinsiyeti ,fiziksel özellikleri ,çok uzun, kilolu diğer çocuklardan bir yönüyle farklı olmak ,grupta yeni olması gruptaki diğer çocukların yaşı, cinsiyeti, kişilik özellikleri gibi çocuk dünyasına ait bazı durumlarda çocuğun grup dışında kalması konusunda etkilidir.
Arkadaş edinemeyen çocuğa nasıl yardım edilir?
“Çocuğumun okulda arkadaşı yok”
Çocuğunuz arkadaş grubu dışında kalıyorsa…Çocuklar arkadaş grubu edinmeye ve yaşıtlarıyla ilgilenmeye 1 yaşları civarında başlar. Karşılıklı dokunarak ,sevmeye çalışarak birbirleriyle iletişim kurmak isterler. 2 yaşlarında ise birlikte vakit geçirmekten hoşlansa larda oyunları ve ilişkileri karşılıklı değildir. Aynı yerde bulunup bireysel olarak oyun oynarlar .Arkadaşlık ilişkileri esas olarak 3 yaştan sonra gelişme gösterir. Çünkü bu yaşlardan sonra çocuklar ebeveynlerine daha az bağımlı olurlar. Bireysel gelişmeleri başlar ve kendileri gibi çocuklarla birlikte zaman geçirmekten hoşlanırlar .Ancak bazen çocuklar arkadaş grubunun dışında kalabilirler .Arkadaşlık etme de zorluk yaşayabilirler.
“Çocuğum yaşıtlarıyla iletişim kuramıyor”
Anne baba olmanın zor yanlarından biri de ; çocuğunuz bir arkadaş grubuna alınmadığında diğer çocuklara olan kızgınlığımızı saklayarak çocuğunuzun hakkını koruma İsteğinizi uygun bir şekilde ifade edebilmektir . Bu hisleri duyduğunuzda Unutmayın ki arkadaşları ile olan sorunları çözme konusunda ilk başvuracağınız kişi yine kendi Çocuğunuz dur. Çocuğunuzun yaşadığı sorun karşısında önce ne olduğunu, onun ne hissettiğini ne yaptığını ve başka neler yapabileceğini konuşarak birlikte çözüm bulmaya çalışmaktır .Böylece Çocuğunuz kendisini bir kurban gibi hissetmek yerine bu durumu çözmenin Yolları olduğunu düşünür. Çocuğunuzun avukatı olarak onu elinden tutup “Hadi bakalım Ahmet’le de oynayın biraz” tavrı Eğer diğer çocukları da dinleyip çocukların grup içinde yaşadıkları hakkında yardımcı olabiliyorsanız anlamlıdır. Aksi halde Çocuğunuz kendini çaresiz ve beceriksiz hisseder diğer çocuklar ise gruba anne babası tarafından zorla getirilmiş bir arkadaşla doğal yoldan iletişim kuramazlar.
Çocuğunuz arkadaş grubuna alınmakla ilgili bir sıkıntı yaşıyorsa;
- Çocuğunuzun ve grubun özelliklerinin birbirine uygun olup olmadığını,
- Çocuğunuzun grupta neyin katılımını engellediğini takip etmeyi;
- Çocuğunuzun sosyal gelişiminin yaşına uygun olup olmadığını,
- Anne baba olarak aşırı korumacı bir tutum sergileyip sergilemediğinizi;
- Bu problemin ne kadar zamandır devam ettiğini,
- Çocuğunuzun diğer yer ve mekanlardaki insanlarla olan sosyal ilişkilerinin durumunu,
- Çocuğunuzun saldırganlık, kurallara uymama, alınganlık gibi alanlarda sıkıntısı olup olmadığına dikkat etmek ,yaşanan sıkıntıyı daha iyi anlamak ve çözüm yolu bulabilmek için önemlidir.
Arkadaş ilişkileri ile ilgili etkinlik
Arkadaş seçiminde ailenin önemi
Çocuklarınızın arkadaş ilişkilerinin gelişmesini, aranan Dostlar olmasını istiyorsanız lütfen bazı şeylere dikkat edin.
- Çocuğunuza zaman ayırın, birlikte yapacağınız faaliyetleri onun seçmesine izin verin . Birlikte geçirilen zamanların keyfini çıkarmasına imkan verin.
- Ailece birlikte katıldığınız etkinliklerde Çocuğunuz sizi sosyal ortamlarda gözlemleyebilir ve Nasıl davranması gerektiğini öğrenebilir .Mesela evinize misafir davet ettiğiniz de Ya da birlikte misafirliğe gittiğinizde.
- Evde Birlikte olduğunuz zamanlarda arkadaşlık ve bağlılık üzerine yazılmış hikayeler bulup bunları sesli olarak okumaya çalışın.
- Çocuğunuzun öğretmeni ile görüşerek sınıfta sosyal becerilerinin gelişmesine yönelik bir atmosfer oluşturmasına yardımcı olun.
- Arkadaş edinmesine kolaylaştırmak amacıyla Çocuğunuzu hoşlandığı bir arkadaşını eve davet etmeye teşvik edin.
- Çocuğunuzun yetenek ve ilgilerini saptayıp arkadaş edinebilmesi amacı ile bu yeteneklerini kullanmasında ona yol gösterin.
- Çocuğunuzu özel programları kaydettirin .İzci Grupları gibi .Korolar gibi ,spor takımları gibi faaliyetler çocukların sosyalleşmeleri ne ve farklı ortamlarda arkadaşlık geliştirmelerine yardımcı olacaktır.
- İyi arkadaş seçimlerini destekleyin. ” Çok iyi bir arkadaş seçimi yapmışsın Umarım sen de mutlusundur”
- İyi bir arkadaşlık için ona öneriler sunun.
- Arkadaşlarını küçük görmeyin. Bu durumda onu da küçük görüyorsunuz demektir. Çünkü o arkadaşlarını kendisi seçmiştir bu davranışınız çocuğunuzun benlik saygısını sarsacak tır.
- Arkadaşları ile ilgili ince davranışlar geliştirmesini isteyin yere düşürdüğünü arkadaşından önce Uzanarak ona vermek gibi.
- Eğer arkadaş seçimi konusunda itirazınız varsa arkadaşının uygunsuz davranışları üzerine odaklanın ve üzüldüğümüzü söyleyin hemen ondan ayrılması gerektiğini Söylemek yerine” acaba arkadaşını bu davranışlarından vazgeçirecek bir şeyler yapabilir misin Ben sana yardım edebilir miyim diyebilirsiniz.”
- Arkadaşlar arası sorunları abartmayın.
- Arkadaşlarının özel günlerini hatırlamaya Özen göstermeleri konusunda onları uyarın.
- Oyunlara katılması konusunda onu cesaretlendirin basketbol voleybol gibi.
- Çocuklarınıza zor durumlarda bile hedefler koyma ve başarma yollarını öğretin. Arkadaşlık ilişkilerinde oluşabilecek problemleri olumlu tarafları ile çözecek güçte olsunlar.
- Çocuklarınızın duygularını ve fikirlerini açıklamalarına izin verin onları dinleyin ki o da başkalarını dinlesin.
- Çocuklarınızın kararlarına ve eylemlerine karşı yapıcı eleştiriler getirin ki liderlik yönleri gelirsin o da arkadaşlarının kararlarına ve eylemlerine saygılı davranabilsin.
- Çocuklarınızın Öz saygısını geliştirin. Ona değerli olduğunu hissettirin kendine güvenen çocuklar güvenilen arkadaşlar olarak aranırlar.
- Randevu saatlerine riayet etmesi ne verdiği sözleri tutmasını teşvik edin.
- Farklılıklara saygılı bir insan olmasını öğütleyin.
- Arkadaşlarının sorumluluklarını gerektiğinde yüklenmesini tavsiye edin.
